Η Ευρώπη καλείται να επεκτείνει την απαγόρευση φυτοφαρμάκων για την προστασία των μελισσών

Η Ευρώπη πρέπει να επεκτείνει την απαγόρευση των φυτοφαρμάκων που βλάπτουν τις μέλισσες, αναφέρει έκθεση της Greenpeace για τις συνέπειες των νεονικοτινοειδών φυτοφαρμάκων στη γεωργία και το περιβάλλον.

Η έκθεση του Πανεπιστημίου του Σάσεξ για λογαριασμό της Greenpeace κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η απειλή για τις μέλισσες από τα νεονικοτινοειδή φυτοφάρμακα είναι μεγαλύτερη από ό,τι στο παρελθόν.

«Η νέα έρευνα ενισχύει τα επιχειρήματα για την επιβολή ενός μορατόριουμ για τη χρήση τριών νεονικοτινοειδών, της κλοθειανιδίνης, της ιμιδακλοπρίδης και της θειαμεθοξάμης, Είναι πλέον φανερό ότι ενέχουν σημαντικούς κινδύνους για πολλούς οργανισμούς, όχι μόνο τις μέλισσες», αναφέρει η έρευνα που ανέλυσε επίσης εκατοντάδες σχετικές επιστημονικές μελέτες από το 2013.

Υπολογίζεται ότι περίπου 1,4 δισεκατομμύρια θέσεις εργασίας και τα τρία τέταρτα του συνόλου των καλλιεργειών εξαρτώνται από τους επικονιαστές, δηλαδή κυρίως τις μέλισσες. Τα περίπου 20.000 είδη μελισσών είναι υπεύθυνα για τη γονιμοποίηση άνω του 90% των 107 μεγάλων καλλιεργειών παγκοσμίως. Ωστόσο, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, περίπου το 40% των ασπόνδυλων επικονιαστών, ιδιαίτερα οι μέλισσες και οι πεταλούδες, κινδυνεύουν με εξαφάνιση.

Οι πληθυσμοί των μελισσών έχουν πληγεί στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και αλλού από ένα μυστηριώδες φαινόμενο που ονομάζεται «διαταραχή κατάρρευσης αποικίας». Το φαινόμενο αποδίδεται σε ακάρεα, ιούς, μύκητες, φυτοφάρμακα, την κλιματική αλλαγή ή ένα συνδυασμό παραγόντων.

Τα νεονικοτινοειδή φαίνεται επίσης να συνδέονται με μείωση του πληθυσμού των πεταλούδων, διάφορων πτηνών και υδρόβιων εντόμων.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση λαμβάνει την προστασία των μελισσών πολύ σοβαρά», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ενρίκο Μπρίβιο. «Για αυτό το λόγο, οι περιορισμοί θα παραμείνουν ως έχουν μέχρι να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση», πρόσθεσε.

Τα νεονικοτινοειδή είναι φυτοφάρμακα με βάση τη χημική δομή της νικοτίνης. Εισήχθησαν στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ως λιγότερο επιβλαβές υποκατάστατο για παλαιότερα είδη φυτοφαρμάκων. Έχουν σχεδιαστεί για να τα απορροφά το αναπτυσσόμενο φυτό και μετά να επιτίθενται στο νευρικό σύστημα των εντόμων.

Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (ΕΑΑΤ) δήλωσε το 2013 ότι τα νεονικοτινοειδή φυτοφάρμακα θέτουν έναν «απαράδεκτο κίνδυνο» για τις μέλισσες, και έθεσε ένα προσωρινό ευρωπαϊκό μορατόριουμ.

Η απόφαση απαγόρευσε τη χρήση νεονικοτινοειδών στο κριθάρι και το σιτάρι, καθώς σε κήπους και δημόσιους χώρους.

Τμήμα Γεωργίας: Προσοχή στην ορθολογική χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων

Το Τμήμα Γεωργίας κάλεσε σήμερα το κοινό όπως αναφέρει τυχόν παρατυπίες στην ορθολογική χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων (ΦΠ), στον κλάδο Ελέγχου Αγροχημικών του Τμήματος Γεωργίας για δέουσες ενέργειες.

 

Σε ανακοίνωση του Τμήματος Γεωργίας αναφέρεται ότι για την Ορθολογική Χρήση των Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων, ιδιαίτερα σε περιοχές όπου έχει πρόσβαση το ευρύ κοινό, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης (ΕΣΔ) που υιοθετήθηκε το 2013 προβλέπει ότι η εφαρμογή Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων Επαγγελματικής Χρήσης γίνεται μόνο από επαγγελματίες χρήστες που είναι κάτοχοι του αντίστοιχου πιστοποιητικού κατάρτισης.

 

Προβλέπει ακόμα απαγόρευση της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων που χαρακτηρίζονται ως τοξικά (Τ), πολύ τοξικά (Τ+), καρκινογόνα, μεταλλαξιογόνα ή τοξικά για την αναπαραγωγή, καθώς και εφαρμογή, κατά προτεραιότητα, φυτοπροστατευτικών προϊόντων χαμηλού κινδύνου, μέτρων βιολογικού ελέγχου και εναλλακτικών της χημικής καταπολέμησης μεθόδων.

 

Σε περίπτωση εφαρμογής άλλων φυτοπροστατευτικών προϊόντων από αυτών που προβλέπονται πιο πάνω, θα πρέπει να υπάρχει η ενυπόγραφη γνωμάτευση Σύμβουλου ΦΠ στην οποία θα πρέπει να προτείνονται και τα τυχόν μέτρα περιορισμού των κινδύνων που θα πρέπει να ληφθούν για προστασία της υγείας του ανθρώπου.

 

Στα πλαίσια των μέτρων αυτών, θα πρέπει να δίδεται το μέγιστο χρονικό διάστημα από την εφαρμογή φυτοπροστατευτικού προϊόντος και πρόσβασης του ανθρώπου στο χώρο εφαρμογής. Το διάστημα αυτό, θα πρέπει να γνωστοποιείται από τον χρήστη, με ειδικές ευκρινείς σημάνσεις πέριξ του χώρου εφαρμογής.

 

Η εφαρμογή οποιουδήποτε φυτοπροστατευτικού προϊόντος να γίνεται μόνο με εξοπλισμό εφαρμογής χαμηλής αερομεταφοράς ψεκαστικού νέφους.

 

Επιπλέον με βάση το ΕΣΔ, οι επαγγελματίες χρήστες κατά την εφαρμογή ΦΠ θα πρέπει να προβαίνουν στις ακόλουθες ενέργειες:

 

να εφαρμόζουν εναλλακτικά της χημικής καταπολέμησης, μέτρα φυτοπροστασίας,

 

να εφαρμόζουν τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα με εξοπλισμό εφαρμογής που δεν δημιουργεί μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος,

 

να χρησιμοποιούν ακροφύσια χαμηλής διασποράς του ψεκαστικού νέφους ή αυτά να είναι επαρκώς ρυθμισμένα και συντηρημένα για τη μείωση του μετακινούμενου ψεκαστικού νέφους,

 

να εφαρμόζουν τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα σε μέρες και ώρες κατά τις οποίες ελαχιστοποιείται η πιθανότητα έκθεσης ανθρώπων στο ψεκαστικό νέφος,

 

να μην εφαρμόζουν τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα όταν φυσά άνεμος.

 

να ενημερώνουν, όλους όσοι θα μπορούσαν να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος ή να τοποθετούν πριν την έναρξη του ψεκασμού έντυπο το οποίο περιλαμβάνει τουλάχιστον τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που θα χρησιμοποιηθούν

 

Σημειώνεται ότι σε περίπτωση παράβασης η Αρμόδια Αρχή δύναται να υποβάλει ανάλογα με τη φύση, τη βαρύτητα και τη διάρκεια της παράβασης, διοικητικό πρόστιμο όπως αναφέρεται στον Περι Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων Νόμο του 2011.