Άρχισαν τα έργα στο δάσος Σολέας

• Μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν ολοκληρωθεί τα περισσότερα αντιδιαβρωτικά έργα

• 800 αιτήματα για κοπή καυσόξυλων

Πυρετωδώς εργάζονται συνεργεία του Τμήματος Δασών και ιδιωτών εργολάβων για να ολοκληρώσουν τα αντιδιαβρωτικά έργα στην καμένη γη στο δάσος στη Σολέα. Στόχος όλων είναι σημαντικό μέρος των εργασιών να προχωρήσουν πριν από τις πρώτες βροχοπτώσεις ώστε να περιοριστεί η διάβρωση του εδάφους. Ενδεχόμενες έντονες βροχοπτώσεις θα προκαλέσουν μεγάλη διάβρωση στο έδαφος. Ωστόσο είναι επιθυμητή μια ήπια βροχόπτωση, η οποία θα προκαλέσει βλάστηση χόρτων και πλατύφυλλων δέντρων και θα αποτελέσει ένα φυσικό μέτρο κατά της διάβρωσης. Η πυρκαγιά στο δάσος Αδελφοί κατέκαψε 17,03 τετραγωνικά χιλιόμετρα δασικής γης και ιδιωτική γη έκτασης 1,54 τετραγωνικού χιλιομέτρου.

Της Μαρίας Αριστείδου

Σύμφωνα με πληροφορίες, το πρώτο μέλημα του Τμήματος Δασών ήταν να μπει στην περιοχή και να κάνει μια πρώτη εκτίμηση της κατάστασης για να ξεκινήσουν άμεσα τα έργα αποκατάστασης, κυρίως όσον αφορά στην αντιμετώπιση της διάβρωσης του εδάφους. Αφού έγινε η εκτίμηση, αποφασίστηκαν τα βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα έργα. Τα βραχυπρόθεσμα έργα που βρίσκονται αυτό το διάστημα σε εξέλιξη αφορούν στη διαχείριση της ξυλείας και τα αντιδιαβρωτικά έργα. Για την καταπολέμηση της διάβρωσης, βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή διαφόρων έργων.

Φιλικές προς το περιβάλλον μέθοδοι – δεν θα μπουν βαρέα μηχανήματα

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι το 2007, δηλαδή μέχρι την πυρκαγιά του Σαϊττά, η πάγια τακτική του Τμήματος Δασών ήταν να μπαίνει στην καμένη περιοχή με μηχανήματα και να δημιουργεί αναβαθμίδες (κρατόνια – δόμες) και στη συνέχεια γινόταν σπορά ή φύτευση. Αυτή η τακτική σήμερα εγκαταλείφθηκε πλήρως και εφαρμόζονται πιο σύγχρονες μέθοδοι και πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Όπως πληροφορείται η «ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΣΠΙΔΑ» Στο δάσος στη Σολέα δεν θα μπουν βαρέα μηχανήματα για να αλλοιώσουν τη μορφολογία του εδάφους για να κατασκευαστούν δόμες.

Τα αντιδιαβρωτικά έργα χωρίζονται σε δύο υποομάδες: την προστασία από τη διάβρωση σε πλαγιές και την προστασία από τη διάβρωση σε ρέματα. Ειδικότερα, στις πλαγιές κατασκευάζονται κορμοδέματα. Δηλαδή, υλοτομούνται κορμοί και τοποθετούνται στις πλαγιές. Επίσης σε κάποια σημεία θα γίνει κάλυψη με φυτικές ίνες που θα συνδυάζεται με την υδροσπορά. Ένα άλλο μέτρο που θα εφαρμοστεί, τόσο σε ρέματα όσο και σε πλαγιές, είναι οι ξερολιθιές (φράγματα από πέτρες). Σε απομακρυσμένα σημεία, όπου δεν είναι εφικτό να εξαχθεί η ξυλεία, τα δέντρα που θα απομείνουν θα υλοτομηθούν από το Τμήμα Δασών και θα μπουν στο έδαφος για να παρέχουν εδαφοκάλυψη. Επιπρόσθετα, παράλληλα με τις ισοϋψείς ανοίγεται μικρό αυλάκι και τοποθετούνται πέτρες στο ανάχωμα, ουσιαστικά πρόκειται για μικρότερες ξερολιθιές. Στα ρέματα έχουν κατασκευαστεί λιθοπλήρωτα συρματοκιβώτια. Πρόκειται για μόνιμα έργα ανάσχεσης της διάβρωσης σε ρέματα. Κορμοφράγματα μπαίνουν και σε ρέματα και αποτελούνται από δύο-τρεις σειρές κορμών τα οποία στερεώνονται από ξύλινους ή μεταλλικούς πασσάλους.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι σε πιλοτική βάση θα κατασκευαστούν και φράγματα από δέματα άχυρου. Επίσης σε ρυάκια θα γίνουν κάποια αναχώματα για να αλλοιώνεται η ένταση της ροής του νερού.

Προγραμματισμός για μεσοπρόθεσμα έργα

Τα αντιδιαβρωτικά έργα ξεκίνησαν άμεσα μετά την κατάσβεση της φωτιάς. Στο σχέδιο αποκατάστασης περιλαμβάνονται τα χρονοδιαγράμματα σύμφωνα με τα οποία προχωρούν οι εργασίες. Στο Τμήμα Δασών υπολογίζουν ότι μέχρι το τέλος του έτους πρέπει σε πολύ μεγάλο ποσοστό να έχουν ολοκληρωθεί τα περισσότερα έργα. Για την αποκατάσταση του δάσους έχει αποφασιστεί η υλοποίηση και μεσοπρόθεσμων έργων. Τα εν λόγω έργα περιλαμβάνουν την αναδάσωση, διαχείριση της χλωρίδας και πανίδας, διαχείριση ξυλοφάγων και φυτοφάγων εντόμων (μετά από μια πυρκαγιά βρίσκουν πρόσφορο έδαφος και προσβάλλουν τα καμένα ξύλα, από τα καμένα μπορεί να εξελιχθεί σε επιδημία και να προσβληθούν υγιή δέντρα) και αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκαν σε υποδομές αναψυχής και σε κρησφύγετα της ΕΟΚΑ.

40.000 κ.μ. καμένης ξυλείας θα διατεθεί στο κοινό

Όσον αφορά στην ξυλεία, από το Τμήμα Δασών εκτιμήθηκε ότι ο όγκος της καμένης ξυλείας ανέρχεται στις 115.774 κυβικά μέτρα. Από αυτή την ποσότητα θα εξαχθούν, δηλαδή θα διατεθούν στο κοινό, τα 40.000 κυβικά μέτρα. Η υπόλοιπη ποσότητα χρησιμοποιείται για την κατασκευή αντιδιαβρωτικών έργων και άλλες ποσότητες πρέπει να παραμείνουν στο δάσος για σκοπούς βιοποικιλότητας. Ως επί το πλείστον πρόκειται για τραχεία πεύκη και ορισμένα πλατύφυλλα δέντρα. Από τα 40.000 κ.μ. τα πλείστα θα διατεθούν για καυσόξυλα και κάποια σε αδειούχους εμπόρους ξυλείας. Η διάθεση καυσόξυλων και ξυλείας άρχισε δύο βδομάδες μετά την κατάσβεση της φωτιάς. Μέχρι 31/8 διατέθηκαν 400 κ.μ. υγιούς ξυλείας σε εργολάβους και για καυσόξυλα 1.360 κ.μ. πεύκου και 20 κ.μ. λατζιάς. Για την καμένη υγιή ξυλεία η τιμή διάθεσης είναι €35 ανά κυβικό μέτρο και για τα καυσόξυλα €15 ανά κυβικό μέτρο.

Για καυσόξυλα, προς αποφυγή επικίνδυνων καταστάσεων και με βασικό γνώμονα την προστασία των πολιτών, διατηρείται αυστηρή σειρά προτεραιότητας η οποία τηρείται από τον Δασικό Σταθμό Αγίου Θεοδώρου. Το ενδιαφέρον είναι πολύ μεγάλο, καθώς στον Σταθμό υποβλήθηκαν περισσότερα από 1.800 αιτήματα για κοπή καυσόξυλων.

18,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα καμένης γης

Σύνολο 18,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα δάσους καταστράφηκαν από την πυρκαγιά στο Δάσος Αδελφοί στο Τρόοδος, σύμφωνα με την τελική χαρτογράφηση της έκτασης που κάηκε από το Τμήμα Δασών. «Η συνολική καμένη έκταση της πυρκαγιάς ανέρχεται στα 18,57 km² από τα οποία τα 17,03 km² είναι κρατικό δάσος και το υπόλοιπο 1,54 km² ιδιωτικές περιουσίες», αναφέρεται σε ανακοίνωση του Τμήματος Δασών. Προτίθεται ότι «το καμένο κρατικό δάσος αποτελεί μέρος του Δάσους Αδελφοί (κοιλάδες Αγίου Θεοδώρου και Καπουράς, 12,96 km² και 4,074 km² αντίστοιχα) και αποτελείτο κυρίως από ομήλικες συστάδες Τραχείας πεύκης με υπόροφο Λατζιάς, καθώς και άλλα πλατύφυλλα δασικά δέντρα όπως Πλατάνια, Σκλήδροι, Σφένδαμνοι κτλ». Σημειώνεται ότι το κρατικό δάσος και οι ιδιωτικές περιουσίες εμπίπτουν στα διοικητικά όρια των κοινοτήτων Αγίου Γεωργίου Καυκάλου, Αγίου Θεοδώρου Σολέας, Νικηταρίου, Τεμπριάς, Σινά Όρος, Αγίας Ειρήνης Λευκωσίας, Σπηλιών – Κουρδάλων, Κακοπετριάς και Ευρύχους.

Η πυρκαγιά στην οροσειρά του Τροόδους έχει κατακαύσει πέραν των δεκαπέντε τετραγωνικών χιλιομέτρων παρθένου πευκοδάσους, το οποίο υπάρχει για πάνω από 150 χρόνια. Η ζημιά στη χλωρίδα και πανίδα του βουνού είναι βιβλική και για να επανέλθει στην προτέρα μορφή της θα χρειαστούν τουλάχιστον πενήντα χρόνια.